Λατώ





    Τα ερείπια της αρχαίας δωρικής πόλης της Λατούς της Ετέρας βρίσκονται στην θέση Κοντάρατος 10 περίπου χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πόλης του Αγίου Νικολάου. Τις ανασκαφές στον χώρο ανέλαβε και διεκπεραίωσε η Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή. Σύμφωνα με τις ανασκαφές η πόλη της Λατούς άκμασε μεταξύ του 7ου και του 3ου αιώνα π.Χ και βρισκόταν ανάμεσα σε δύο ακροπόλεις που την προστάτευαν.

Το όνομα της προέρχεται από τη Λητώ, τη μητέρα του Απόλλωνα και της Άρτεμης και ονομάστηκε Ετέρα για να ξεχωρίζει από τη Λατώ προς Καμάρα (σημερινό Άγιο Νικόλαο). Υπήρξε μια από τις ισχυρότερες πόλεις του νησιού. Λιμάνι της είχε την Λατώ προς Καμάρα με την οποία στην ουσία αποτελούσαν ενιαία πόλη αφού είχαν την ίδια διοίκηση, τους ίδιους αντιπροσώπους και λάτρευαν την ίδια θεότητα την Ειλειθυία που ήταν θεά του τοκετού.

Τα νομίσματα της πόλης απεικόνιζαν από τη μια πλευρά το κεφάλι της Αθηνάς, της Άρτεμης ή της Ειλειθυίας ενώ από την άλλη τον Ερμή και τη λέξη "ΛΑΤΙΩΝ ή Ε(τέρα)". Τέλος ο αρχαιολογικός χώρος περιλαμβάνει διάφορα δημόσια κτίρια, αγορά σε σχήμα πενταγώνου και αρκετά σπίτια.